Άη Κομμένο

Ελλάδα, 2019, ντοκιμαντέρ (86’)

Αφηγητής: Δημήτρης Βλαχοπάνος, φιλόλογος, ιστορικός ερευνητής.

Το ντοκιμαντέρ «317» του Εμμανουήλ Μαύρου αναφέρεται στη Σφαγή του Κομμένου της Άρτας.

Το Κομμένο είναι ένα σχεδόν παραθαλάσσιο χωριό στην άκρη της θάλασσας του Αμβρακικού του Νομού Άρτας. Το 1928 αριθμούσε 669 κατοίκους και διέθετε δημοτικό σχολείο, τηλεγραφείο, αστυνομικό τμήμα και τελωνείο Γ’ Τάξης σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είχε 760 κατοίκους.

Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής το 1943 κει ειδικότερα το πρωί της επομένης της γιορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στις 16 Αυγούστου υπέστη μια ολοκληρωτική καταστροφή από τις ναζιστικές γερμανικές δυνάμεις κατά την οποία σφαγιάστηκε σχεδόν ο μισός πληθυσμός 317 άμαχοι από τους οποίους 97 ήταν μικρά παιδιά και 2 ιερείς. Στη συνέχεια οι ναζί πυρπόλησαν όλα τα σπίτια. Η Σφαγή του Κομμένου ήταν μια από τις μεγαλύτερες σφαγές της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα.

Το ντοκιμαντέρ «317» είναι ένα συγκλονιστικό ιστορικό ντοκουμέντο και μια ρεαλιστική αποτύπωση του, που υπογράφεται από την εταιρεία παραγωγής Earthview. Η σφαγή του Κομμένου και η τραγική θυσία των 317 ήταν μια από τις μεγαλύτερες σφαγές που διέπραξε ο τακτικός γερμανικός στρατός σε βάρος αμάχων, αθώων, ανυπεράσπιστων και ανυποψίαστων ανθρώπων.

Τα γυρίσματα έγινα τον Αύγουστο του 2018 στο Κομμένο και στην Άρτα. Μαρτυρίες επιζώντων, τοπία, ερείπια σπιτιών, ο Άραχθος, η αυλή του ματωμένου γάμου, δηλώσεις, ιστορικά στοιχεία, εικόνες του χθες και του σήμερα συνιστούν ένα πλούσιο αυθεντικό υλικό που κρατάει το κερί αναμμένο πάνω από τις μαρτυρικές μορφές των θυμάτων της ναζιστικής κτηνωδίας. Με την ταινία αυτή οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ επιδιώκουν την επικράτηση της ειρήνης.

«Ευχή μου ως δημιουργού της ταινίας λέει ο Εμμανουήλ Μαύρος, είναι να γίνει η αρχή της απόδοσης μιας αργοπορημένης δικαιοσύνη, όπου ακόμα αποζητούν και φωνάζουν οι 317 αδικοχαμένοι από τα μνήματά τους».

«Ο δρόμος της ιστορίας του Κομμένου δεν τελειώνει ποτέ,» δηλώνει ο Δημήτρης Βλαχοπάνος, εκπαιδευτικός και συγγραφέας από τους διοργανωτές των γυρισμάτων και των άμεσων συνεργατών της ομάδας που αποτελούνταν από τους: Δημήτρη Βλαχοπάνο, Ηλία Λάμπρη, Σοφία Ευαγγελινού, Λάζαρο Αγουρά.

Στην ταινία απονεμήθηκε το 2^ο βραβείο καλύτερης ταινίας – ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους στο 14^ο κινηματογραφικό φεστιβάλ Χαλκίδας.

Στέργιος Ηλίας, κριτικός κινηματογράφου