Άη Κομμένο

Του Αριστομένη Συγγελάκη

«… Σε αντίθεση με τα πλήθη των ανθρώπων που χαιρέτιζαν ενθουσιασμένα τις δυνάμεις των Συμμάχων στη Γαλλία, ο κόσμος που συνάντησε στην Ελλάδα ήταν ανήσυχος κι εξαντλημένος. Τα ρούχα κρέμονταν στα κορμιά τους, ενώ πολλοί ήταν ξυπόλητοι. Έβρισκε παντού σημάδια υποσιτισμού, αρρώστιας και καταστροφής. Επειδή τα σχολεία στα χωριά είχαν γίνει αποκαΐδια, τα παιδιά παρακολουθούσαν τα μαθήματα στο ύπαιθρο, χρησιμοποιώντας τους βράχους για θρανία.

 Του Αριστομένη Συγγελάκη                                                                                                                                                                                                            «Έτσι, στη σκοτεινή ταβέρνα πίνουμε πάντα μας σκυφτοί· σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα όπου μας εύρει μας πατεί. Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!» Κώστας Βάρναλης, «Οι Μοιραίοι».

 Σε όλη την περίοδο μετά την Κατοχή αλλά, δυστυχώς, και μετά την ενοποίηση της Γερμανίας το 1990, η

Ας μη βρέξει ποτέ
το σύννεφον, και ο άνεμος
σκληρός ας μη σκορπίση
το χώμα το μακάριον
που σας σκεπάζει.
Ανδρέας Κάλβος, «Εις τον Ιερόν Λόχον».Δύο ήρωες της Κατοχής αποχαιρετήσαμε μέσα σε λίγες μέρες: τη Θεανώ Αργυροπούλου, την αδάμαστη Επονίτισσα από τη Χίο, και τον Χαρίλαο Ζερβουδάκη, τον θρυλικό επιζήσαντα του Ολοκαυτώματος της Βιάννου.

«Η καθιέρωση του Γοργοποτάμου, σαράντα χρόνια μετά, ως επετειακού συμβόλου συναδέλφωσης των αντάρτικων δυνάμεων και συνεργασίας τους, παγιώνει την ιδέα της Εθνικής Αντίστασης και τη ριζώνει ως έκφραση της συλλογικής συνείδησης» (Μανώλης Γλέζος)[1].

Πριν 74 χρόνια, τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942, η καρδιά της Ρούμελης πήρε φωτιά. Τα παλικάρια του Άρη και του Ζέρβα, επιχείρησαν, χωρίς φόβο, ένα εγχείρημα που δεν θα τολμούσαν ούτε πανίσχυροι στρατοί να διανοηθούν: την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Και στέφθηκαν με επιτυχία! Με μία μεθοδικά σχεδιασμένη από τον Άρη Βελουχιώτη

Αντιπροσωπεία του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα και των Ενώσεων Θυμάτων των Καλαβρύτων (παρών ο Πρόεδρός της Χαρίλαος Ερμείδης και μέλη της), της Βιάννου (Αριστομένης Συγγελάκης), του Διστόμου (ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου και πρώην βουλευτής Γιάννης Σταθάς), της Μουσιωτίτσας (Παναγιώτης Παππάς), του Ζαγορίου (Δημήτρης Χαντζαρόπουλος) και μαρτυρικών χωριών της Πελοποννήσου (Κώστας Αλεξίου και άλλοι)

«Τα χωράφια σας δικά μας, τα ζώα σας δικά μας, και σεις δικοί μας».²

Στην παραπάνω φράση ενός Γερμανού αξιωματικού προς τους πολίτες στο Ροδοβάνι Σελίνου Χανίων συμπυκνώνεται η κτηνώδης, ληστρική και βάναυση συμπεριφορά του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα την περίοδο της Κατοχής: πείνα, μαζικές εκτελέσεις, αρπαγή του εθνικού πλούτου, πλήρης καταστροφή των υποδομών και βαρύτατη υπονόμευση των προοπτικών της χώρας μας. Ο λαός μας ξεκληρίστηκε, πληρώνοντας το βαρύτερο φόρο αίματος, η Ελλάδα βυθίστηκε στο πένθος, η οικονομία καταστράφηκε, ο παραγωγικός ιστός διαλύθηκε.